Czym, dokąd, za ile? Czyli wszystko o tym jak dojechać na swój wymarzony wypoczynek do Serpelic   ...szczegóły

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Neple – wieś letniskowa położona u ujścia Krzny do Bugu na obszarze Parku Krajobrazowego „Podlaski Przełom Bugu”. Tutejsza okolica jest określana mianem Szwajcarii Nepelskiej ze względu na malowniczość meandrującej rzeki Krzny przecinającej starorzecza Bugu. Wieś książęca założona w 1463 r. Dobra były niegdyś własnością Skaszewskich, w I poł XVIII w. Trafiły w ręce Aleksandra Ursyna Niemcewicza, właściciela okolicznych trenów leżących po obu stronach Bugu. Cały majątek Aleksander podzielił pomiędzy synów Franciszka Ursyna który otrzymał Neple, i Marcela Ursyna któremu ojciec przypisał dobra po drugiej stronie Bugu Klejniki i Skoki. Julian Ursyn Niemcewicz, słynny poeta, dramaturg i podróżnik urodził się w Skokach skąd często udawał się w odwiedziny do swojego stryjecznego brata Ignacego do Nepli  o czym wspominał w „Pamiętnikach historycznych”. Najbardziej jednak Neple zasłynęły jako siedziba Kalista Mierzejewskiego któremu dobra wniosła w posagu Julia z Orzeszków. W latach 1818 –25 kilkakrotnie gościł car Aleksander I, ojciec chrzestny Juliusza Augusta – syna Mierzejewskich. Monarcha mieszkał w tym czasie w osobnym pawilonie zwanym Biwakiem  romansując z piękną Julią, małżonką Kalista co potwierdzają listy miłosne odnalezione pod podłogą salonu. W 1828 r. ukochany syn Juliusz spadł nieszczęśliwie z konia i po miesiącu leczenia zmarł, a w rok później rodzice ufundowali dla syna neogotycką kaplicę. W tym czasie Kalist wybudował w Neplach wspaniały pałac murowany, który otoczony był półkolistym amfiteatrem ozdobionym kwiatami . Jako zamiłowany przyrodnik i hodowca kwiatów założył on także cieplarnię znaną w całym kraju złożona z 4000 krzewów, przeważnie kamelii których hodowli oddawał się z zamiłowaniem. Założył on również zwierzyniec w którym znajdowały się żubry z puszczy Białowieskiej i daniele oraz prowadzona była hodowla bażantów. W 1854 pałac spalił się, a po pożarze pawilon przebudowano wycinając najwspanialsze drzewa. Następnie dobra po generale Korniłowiczu, i po Rudnickim stały się własnością inżyniera Stanisława Kierbiedzia – projektanta mostów w tym budowniczego pierwszego stałego mostu na kamiennych podporach przez Wisłę. Po jego śmierci Neple otrzymała jedna z jego córek Zofia, żona profesora Dymszy walczącego o pozostawienie ziemi chełmskiej przy Polsce. Po zakończeniu II wojny światowej zostały one upaństwowione, w miejscu byłego pałacu zbudowano szkołę podstawową a w parku urządzono ośrodek wczasowy istniejący do dziś.

            Na teranie dawnego majątku zachowało się jednak do dziś kilka ciekawych obiektów. Najstarszym zabytkiem jest Lamus inaczej zwany Skarbcem wybudowany ok. 1786 r. , przebudowany w 1913 na styl neogotycki. Wspominany Biwak pochodzi z XIX. Do I wojny światowej nad frontowymi drzwiami pawilonu wisiały marmurowe tablice z francuskimi napisami, pierwsza o treści: „Biwak Jego Cesarskiej Mości Aleksandra I”,  druga: „Szczęśliwy biwaku, pod twym sklepionym dachem, spoczywał cesarz Aleksander I, któremu Europa zawdzięcza pokój , a Polska swoje istnienie”.  Kolejnym obiektem jest neogotycka kaplica z 1828 r., w której pochowano ukochanego syna Mierzejewskich Juliusza Augusta, a także jego ojca Kalista. Architektem tej pięknej kaplicy położonej w parku był F. Jaszczodoł. Na jej fundamencie zachowała się tablica z czarnego marmuru. Napis podaje nazwiska i imiona zmarłych a także opisuje ból i rozpacz po śmierci jedynego syna „ Kto był ojcem i matka a stracił ostatniego syna pojmie ich smutek”. Warto zobaczyć murowany kościół paraf. pw. Podwyższenia Krzyża Świętego znajdujący się we wsi w miejscu byłej drewnianej cerkwi unickiej z 1769 r, ufundowany przez Franciszka Ursyna Niemcewicza i Annę z Kortyńskich. Zostali oni pochowani w podziemiach tego kościoła. W 1873 r. władze rosyjskie odebrały kościół katolikom. Po I wojnie światowej wierni prawosławni opuścili parafie uciekając z wojskami rosyjskimi na wschód i już nie powrócili. Od 1919 r. jest to znowu kościół katolicki. Od 1955 r. proboszczem parafii jest ksiądz Z. Oziembło – historyk i regionalista, chodząca kronika Nepli. Na północny zachód od Nepli, stoi na najwyższym wzgórzu, duży płaski kamień przypominający kształt krzyża zwany przez miejscową ludność „ kamienna babą”. Legenda przywiązana do tego kamienia głosi, że pewna młoda dziewczyna, zakochała się w rówieśniku swych dziecięcych zabaw i postanowiła wbrew  życzeniu rodziców, a szczególnie matki – poślubić go. Kiedy już wszystko było przygotowane do ślubu zrozpaczona matka postanowiła przekląć córkę i rzekła „Bodaj byś skamieniała nim dojedziesz do kościoła”. Gdy cały orszak weselny, jechał do ślubu, na połowie drogi wypadła pannie młodej chusteczka po którą wyskoczył jeden z drużbów i podniósłszy wręczył właścicielce. Po niejakim czasie chusteczka wypadła pannie młodej po raz drugi. Tym razem podniosła ja druhna. Za trzecim razem kiedy wypadła chusteczka wyskoczyła po nią sama panna młoda. W momencie gdy chciała ją podnieść skamieniała. Z każdym jednak rokiem, według legendy kamień pochyla się coraz bardziej aż przyjdzie dzień, że w końcu się zwali. Będzie to znak zakończenia pokuty dziewczyny zaklętej w kamień.  Niedaleko od tego miejsca znajduje się wieża widokowa z której można podziwiać okolicę a nawet zabudowę odległego Brześcia. Natomiast malowniczy park o powierzchni 18 ha położony jest nad rzeką Krzną. Rośnie tutaj około 1100 drzew, w większości gatunków rodzimych: grabów, klonów, jesionów i kasztanowców w wieku do 120 lat. Niegdyś rósł w parku jeden z największych jałowców w Europie o obwodzie pnia 2,7 m i wysokości 13 m powalony niestety przez burzę.        

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

www.serpelice.pl

Serpelice :: Podlaski Przełom Bugu :: Kalwaria Podlaska w Serpelicach :: Rzeka Bug ::  Podlasie :: Survival :: Szkoła Przetrwania :: Spływy kajakowe :: Kajaki :: Zielone Szkoły :: Paintball :: Wspinaczka skałkowa :: Szkolenia integracyjne :: Skarpa :: Janów Podlaski :: Grabarka :: Mielnik :: Drohiczyn :: Neple :: Gnojno

www.serpelice.pl